Ngay sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời, di chúc của Bác đã được công bố. Tuy nhiên, do hoàn cảnh lịch sử lúc bấy giờ, một số điều chưa được tiết lộ.
Những điều chưa được công bố
Dịp kỷ niệm 20 năm ngày mất và chuẩn bị 100 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ Chính trị và Ban chấp hành trung ương Đảng (khoá VI) thấy trách nhiệm phải công bố ngày mất và di chúc của Người. Thông tin này được công bố trong thông báo số 151 ngày 19/8/1989 của Bộ Chính trị.
Chủ tịch Hồ Chí Minh ra đi trong sự tiếc thương của cả dân tộc.
Di chúc công bố được chỉnh sửa
Năm 1965, Chủ tịch Hồ Chí Minh tự tay viết di chúc gồm 3 trang, với ngày đề là 15/5/1965. Đây là bản di chúc hoàn chỉnh, có chữ ký của Bác và chữ ký của chứng kiến là Lê Duẩn, Bí thư thứ nhất Ban chấp hành trung ương Đảng.
Sau đó, vào năm 1968, Bác viết thêm 6 trang. Trong đó, Bác viết lại đoạn mở đầu và bổ sung một số đoạn nói về công việc cần làm sau cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Bản di chúc công bố chính thức
Hội nghị bất thường của Ban chấp hành trung ương Đảng (khoá 3) vào chiều ngày 3/9/1969 đã giao cho Bộ Chính trị trách nhiệm công bố di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bản công bố chính thức chủ yếu được dựa trên bản 1965, với sự bổ sung và thay thế một số đoạn từ bản 1968 và 1969.
Bản di chúc đã công bố lấy nguyên văn lời Bác viết về việc riêng năm 1968, trừ đoạn nói về việc hoả táng.
Lựa chọn bản di chúc
Bộ Chính trị Ban chấp hành trung ương Đảng khẳng định rằng bản di chúc đã công bố đảm bảo trung thành với bản gốc. Việc chọn bản năm 1965 để công bố được xem là đúng đắn vì đây là bản di chúc duy nhất được viết hoàn chỉnh, có chữ ký của Bác và chữ ký của Lê Duẩn.
Việc lựa chọn đoạn mở đầu của bản 1969 thay thế cho đoạn mở đầu của bản 1965 được coi là hợp lý vì Bác qua đời vào năm 1969 và nội dung bản viết năm 1969 cũng phong phú hơn. Đoạn viết về việc riêng cũng được bổ sung bằng phần 1968 từ bản 1965, nhằm phản ánh cuộc đời đẹp đẽ, trong sáng, vì dân, vì nước của Bác.
Sự giải thích của Bộ Chính trị
Việc chưa công bố một số đoạn viết thêm năm 1968 về những việc cần làm sau cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước được Bộ Chính trị Ban chấp hành trung ương Đảng (khoá 3) giải thích là do cuộc kháng chiến còn tiếp diễn và chưa hoàn thành cuối cùng.
Một số câu trong bản di chúc cũng đã được sửa lại, như câu “cuộc kháng chiến chống Mỹ có thể kéo dài mấy năm nữa” đã được sửa thành “cuộc kháng chiến chống Mỹ có thể còn kéo dài”.
Ngày công bố lại
Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời vào ngày 2/9/1969, trùng với ngày Quốc khánh của Việt Nam. Vì trùng với ngày vui lớn của dân tộc, Bộ Chính trị Ban chấp hành trung ương Đảng (khoá 3) đã quyết định công bố lại di chúc vào ngày 3/9/1969.
Việc công bố lại đúng ngày này đã được Bộ Chính trị Ban chấp hành trung ương Đảng (khoá 6) khẳng định.
Đọc thêm tại Review Tất Tần Tật
