Đại lễ Phật Đản là một trong những lễ hội tâm linh quan trọng của Phật tử. Đây là ngày kỷ niệm ngày Đức Phật Thích Ca Mâu Ni được sinh ra, một nhân vật mang tính lịch sử trong thế kỷ thứ VII trước công nguyên.
Đại lễ Phật Đản diễn ra vào ngày nào?
Theo đại đức Thích Minh Phú, trụ trì chùa Tường Nguyên (TP.HCM), Phật Đản là ngày Đức Phật hiện thân trên trần gian. Truyền thống của các quốc gia Bắc Tông (như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Việt Nam) tổ chức lễ Phật Đản vào ngày 8.4 âm lịch.
Ở các quốc gia Nam Tông, lễ Phật Đản được tổ chức vào ngày 15.4 (rằm tháng tư âm lịch). Tuy nhiên, tại Đại hội Phật giáo thế giới lần đầu tiên được tổ chức tại Tích Lan vào năm 1950, 26 phái đoàn Phật giáo các nước thành viên đã thống nhất chọn ngày rằm tháng tư âm lịch là ngày Phật Đản quốc tế.
Từ năm 1999, ngày lễ Phật Đản 15.4 (âm lịch) đã được Liên Hiệp Quốc công nhận là ngày lễ hội tâm linh thế giới. Lễ Phật Đản là một trong ba đại lễ cùng hợp thành Lễ Tam hợp được Liên Hiệp Quốc gọi là Vesak (lễ Phật Đản sinh, lễ Phật thành đạo và lễ Phật nhập Niết bàn).
Hiện nay, ở Việt Nam, có một số tự viện tổ chức lễ Phật Đản theo truyền thống quốc tế, tức là ngày 15.4 âm lịch. Tuy nhiên, vẫn có tự viện tổ chức lễ Phật Đản vào ngày 8.4 âm lịch, theo truyền thống xưa.
Ý nghĩa và cách tổ chức đúng Đại lễ Phật Đản
Theo thượng tọa Thích Tâm Hải, ủy viên Thường trực Ban Trị sự, Trưởng ban Thông tin – Truyền thông GHPGVN TP.HCM, Đức Phật được sinh ra vào ngày trăng tròn tháng Vesak (hay Vaiśākha) theo lịch pháp Ấn Độ cổ đại, tương đương với rằm tháng tư âm lịch, tháng 5 tây lịch.
Lễ Phật Đản không chỉ là dịp tôn vinh Đức Phật, mà còn là cơ hội để hiểu về cuộc đời của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni và những lời dạy của Ngài. Thông qua Đại lễ Phật Đản, chúng ta có thể nhận ra rằng mọi người đều có thể đạt được giác ngộ và giải thoát, không chỉ là một đặc quyền của những người siêu nhiên. Đại lễ Phật Đản cũng nhắc nhở chúng ta phải không ngừng tu tập và tìm về tâm tự tánh, để được sống an lạc giữa cuộc đời.
Ở Việt Nam, Đại lễ Phật Đản thường diễn ra trong 1 tuần, bắt đầu từ ngày mùng 8.4 cho đến rằm tháng tư âm lịch. Trong khoảng thời gian này, nhiều hoạt động văn hóa, tâm linh và cộng đồng được tổ chức, nhằm kỷ niệm ngày Phật Đản – Vesak và cầu nguyện cho thế giới hòa bình và an lạc.
Đại lễ Phật Đản mang ý nghĩa tưởng nhớ cuộc sống 80 năm của Đức Phật trên trần gian, từ ngày sinh cho đến thành đạo và Niết bàn. Ngoài việc tưởng nhớ, ngày này còn nhắc nhở chúng ta về sứ mạng của mình trong cuộc sống và khám phá bản chất chân tâm tự tánh.
Trong tự viện Phật giáo, có nghi thức trang nghiêm gọi là “Mộc dục” hoặc Tắm Phật, nhằm tái hiện hình ảnh chư thiên tắm mát Đức Phật sau khi sanh ra. Tuy nhiên, Đại đức Thích Minh Phú khuyên rằng, quan trọng nhất trong việc học Phật là tìm thấy ý nghĩa giác ngộ bên trong, thay vì mải mê vào hình thức. Lễ mộc dục mang thông điệp đặc biệt, hướng chúng ta dùng dòng nước thanh lương để làm sạch tâm tưởng, tạo lòng thanh tịnh và hướng đến giải thoát bản thân.
Với mọi người, Đại lễ Phật Đản là dịp để trầm ngâm về cuộc đời và lời dạy của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Qua đó, chúng ta có cơ hội tự tin nhận ra rằng hạnh phúc thực sự không phụ thuộc vào sự giàu có hay danh vọng, mà đến từ việc sống theo lời dạy của Đức Phật và tìm thấy giá trị thực sự trong cuộc sống.
Mời bạn đọc thêm tại Review Tất Tần Tật để tìm hiểu thêm về các sự kiện tâm linh và văn hóa khác nhau. Chúc mừng Đại lễ Phật Đản!